Η περιοχή της Νάουσας είναι η πιο γνωστή οινοποιητική περιοχή της χώρας, διότι εκεί καλλιεργείται το ξινόμαυρο σταφύλι. Από την οινοποίηση των σταφυλιών του παράγεται ένα κρασί με βαθύ κόκκινο χρώμα και χαρακτηριστικό άρωμα φρούτων που εξελίσσεται σ’ ένα πλούσιο μπουκέτο κατά τον ένα χρόνο παλαίωσης του κρασιού σε δρύινα βαρέλια. Τότε μαλακώνουν και οι τανίνες που του χαρίζουν καλή δομή και πλούτο. Από το 1971 το ερυθρό, ξηρό κρασί ΝΑΟΥΣΑ, ένα από τα πιο κλασικά ερυθρά της χώρας μας, ανήκει στην κατηγορία των κρασιών Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας.

Καλλιεργείται στους αμπελώνες των νοτιοανατολικών πλαγιών του Βερμίου, σε υψόμετρο που αρχίζει από τα 150 και φτάνει τα 350 μέτρα, οι οποίοι προφυλάσσονται από τους ψυχρούς βόρειους ανέμους και επωφελούνται από τις ακτίνες του μεσημεριανού ήλιου.

Ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να επισκεφθεί τα τοπικά οινοποιεία, να ξεναγηθεί σε αυτά, να μάθει την ιστορία του κρασιού, να δοκιμάσει τα τοπικά κρασιά και το τσίπουρο και να αγοράσει κρασί από τους ίδιους τους παραγωγούς.

Φθάνοντας στην περιοχή της Νάουσας από τη Βέροια διασχίζουμε με τη σειρά τους αμπελώνες Τριλόφου, Φυτειάς, Στενημάχου. Στην είσοδο της Στενημάχου υπάρχει το οινοποιείο του Μπουτάρη, ανοιχτό στις επισκέψεις του κοινού. Εκεί ο επισκέπτης ξεναγείται στις ειδικά διαμορφωμένες παραγωγικές εγκαταστάσεις του οινοποιείου και γνωρίζει την παραγωγική διαδικασία οινοποίησης, στην συνέχεια παρακολουθεί μία ειδική παρουσίαση με πολυμέσα για την ιστορία του κρασιού έτσι όπως είναι συνδεδεμένη με την περιοχή. Στην συνέχεια έχει τη δυνατότητα να ξεναγηθεί στους αμπελώνες της περιοχής, να δοκιμάσει διάφορα κρασιά ακόμη και από παλαιότερες εσοδείες και να αγοράσει βιβλία και αντικείμενα για το κρασί.

Λίγο πιο κάτω στη διασταύρωση για την πόλη της Νάουσας βρίσκουμε το οινοποιείο του Τσάνταλη, το οποίο όμως δεν είναι ανοιχτό στο κοινό.

Ανεβαίνοντας στη Νάουσα, ακριβώς στην είσοδό της βρίσκεται το παραδοσιακό οικογενειακό οινοποιείο Δαλαμάρα, που παράγει κυρίως το κόκκινο κρασί Νάουσα και το λευκό Δαλαμάρα από πρεκνιάρικο, «του γιατρού» και άλλες γηγεγείς ποικιλίες. Οι επισκέπτες διαδοχικά πληροφορούνται για την ιστορία της οικογένειας των Δαλαμάρα, βλέπουν τα παραδοσιακά αντικείμενα καλλιέργειας αμπελιού και οινοποιίας, επισκέπτονται το αμπέλι και το σύγχρονο οινοποιείο. Μετά οδηγούνται στην αίθουσα γευσιγνωσίας, όπου δοκιμάζουν τα κρασιά του οινοποιείου με τη συνοδεία τοπικών μεζέδων και εδεσμάτων.

Συνεχίζοντας το δρόμο προς τη Νάουσα, ακριβώς στην είσοδο της πόλης βρίσκεται η διασταύρωση για τον Κοπανό, ή τη Μαρίνα και το Γιαννακοχώρι. Αν ακολουθήσουμε την πρώτη κατεύθυνση, δυο χλμ. μετά στην περιοχή Μαντέμι βρίσκεται το οινοποιείο του Κτήματος Διαμαντάκου. Στον αμπελώνα Διαμαντάκου, καλλιεργούνται οι ποικιλίες Ξινόμαυρο, Ροδίτης, Merlot, Cabernet και στο οινοποιείο που είναι επισκέψιμο όλο το χρόνο παράγονται κόκκινα και άσπρα κρασιά. Επίσης στο χώρο του οινοποιείου βρίσκεται αποστακτήριο που παράγει το παραδοσιακό τσίπουρο.

Αν ακολουθήσουμε το δρόμο για τη Μαρίνα και το Γιαννακοχώρι, τέσσερα χλμ. μετά, στην περιοχή Στράντζα βρίσκεται το Κτήμα Χρυσοχόου. Στο οινοποιείο παράγονται κρασιά από σταφύλια του ιδιόκτητου αμπελώνα. Εκτός από το ξινόμαυρο παράγονται κρασιά όπως Sauvignon Blanc, Chardonnay,Ugni Blanc και από μια γηγενή ποικιλία σταφυλιών το πρεκνάδι, παράγεται το πρεκνιάρικο. Η διαδρομή επίσκεψης του οινοποιείου ξεκινάει από τον διαμορφωμένο περιβάλλοντα χώρο του οινοποιείου και συνεχίζεται στις παραγωγικές του εγκαταστάσεις, όπου γνωρίζει την διαδικασία οινοποίησης και στη συνέχεια οδηγείται στο χώρο γευσιγνωσίας και φιλοξενίας.

Πολύ κοντά βρίσκεται και το Κτήμα Φουντή, ένα νεότευκτο οινοποιείο που παράγει τα κόκκινα «Κτήμα Φουντή» και «Ναουσαία», λευκό και fume. Το Κτήμα Φουντή είναι επισκέψιμο από το κοινό. Η ξενάγηση των επισκεπτών ξεκινάει από τον διαμορφωμένο περιβάλλοντα χώρο του οινοποιείου και συνεχίζεται στους παραγωγικούς χώρους. Ο επισκέπτης περνάει από τις δεξαμενές οινοποίησης, το εμφιαλωτήριο και τη κάβα παλαίωσης των κρασιών. Έχει δημιουργηθεί χώρος οινογευστικών δοκιμών, όπου ο επισκέπτης μπορεί να δοκιμάσει τα κρασιά.

Από εκεί ο επισκέπτης φθάνει στο χωριό Μαρίνα και από εκεί συνεχίζει για το Γιαννακοχώρι. Εκεί, στην περιοχή της Ράμνιστας βρίσκεται ο μεγάλος αμπελώνας της οικογένειας Μπουτάρη, όπου καλλιεργούνται οι ποικιλίες ξινόμαυρο (70%), Syrah (10%), Merlot (10%) και το υπόλοιπο διάφορες πειραματικές ποικιλίες και το οινοποιείο Κτήμα Κυρ Γιάννη. Το οινοποιείο είναι εγκατεστημένο στη μέση του αμπελώνα και όλοι οι χώροι του είναι επισκέψιμοι. Ο επισκέπτης οδηγείται στην αίθουσα παρουσίασης της ιστορίας του Κτήματος, όπου μέσα από παλιές φωτογραφίες και τα βραβεία των κρασιών παρουσιάζεται η ιστορία του Κτήματος. Στη συνέχεια πηγαίνει στους παραγωγικούς χώρους του κτήματος όπου ξεναγείται γνωρίζοντας παράλληλα την παραγωγική διαδικασία, στην κάβα του κτήματος, όπου ενημερώνεται για τη διαδικασία και τους τρόπους παλαίωσης των οίνων και δοκιμάζει κρασιά της εταιρίας. Εάν ο καιρός το επιτρέπει ο επισκέπτης μπορεί να επισκεφτεί την Κούλα, ένα τριώροφο κτίσμα σε σχήμα πύργου, που έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο μαζί με την αιωνόβια δρυ που βρίσκεται κοντά στον πύργο και αποτελούν το σήμα του Κτήματος.

Επιστρέφοντας στη Μαρίνα και στρίβοντας για το χωριό Καλά Νερά κατευθυνόμαστε προς το οινοποιείο του Μαρκοβίτη, ο οποίος παράγει τον τοπικό οίνο Πήγασο, από ξινόμαυρα σταφύλια βιολογικής καλλιέργειας και ο οποίος παλαιώνει σε κελάρι επτά μέτρα κάτω από τη επιφάνεια της γης. Όμως ο δρόμος από τη διασταύρωση μέχρι το οινοποιείο είναι μακρύς, χωματόδρομος και σε κακή κατάσταση.

Από τη Μαρίνα ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να κατευθυνθεί προς την Επισκοπή. Εκεί, λίγο έξω από το χωριό, βρίσκεται το συνεταιριστικό οινοποιείο του Βαένι. Τα κρασιά του συνεταιρισμού είναι Ονομασίας Προέλευσης (Νάουσα, Νάουσα Reserve και Grante Reserve) και Τοπικά ή επιτραπέζια (Ίμερος Δογματικός σειρά λευκού ροζέ και κόκκινο Vaeni και ημίγλυκα). Το οινοποιείο του συνεταιρισμού δεν είναι επισκέψιμο, αλλά ήδη προχωρεί η ανακατασκευή του ώστε να δημιουργηθούν χώρος υποδοχής και ενημέρωσης, με τμήματα γευστικών δοκιμών, εκθετηρίου κρασιών, εργαλείων και άλλων υλικών οινοποίησης και αμπελοκαλλιέργειας από τις παραδοσιακές μεθόδους αμπελουργίας και οινοποίησης της περιοχής.

Πηγή